ประวัติความเป็นมา

คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ เป็นสถาบันการศึกษาพยาบาลที่เปิดสอนเป็นแห่งแรกของภูมิภาคและเป็นแห่งที่สามของประเทศ รองลงมาจากคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และวิทยาลัยพยาบาล สภากาชาดไทย ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2466 โดยมีวิวัฒนาการมาจากโรงเรียนฝึกหัดนางพยาบาลแห่งโรงพยาบาลแมคคอร์มิค (McCormick Hospital, Nurses’ Training School) ต่อมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ระหว่างปี พ.ศ. 2485-2497 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนพยาบาลเสรีเริงฤทธิ์ และเข้าสังกัดกรมการแพทย์ ภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ในช่วงปี พ.ศ. 2498-2513 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนพยาบาล ผดุงครรภ์และอนามัยโรงพยาบาลแมคคอร์มิค หรือ โรงเรียนพยาบาลแมคคอร์มิค (McCormick School of Nursing and Midwifery) ต่อมามูลนิธิสภาคริสตจักรในประเทศไทย โดย นายแพทย์พิพัฒน์ ตรังรัฐพิทย์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลแมคคอร์มิค ในขณะนั้นเป็นผู้ลงนามแทน ได้ยื่นหนังสือขออนุมัติเปิดสอนจากกระทรวงศึกษาธิการ โดยใช้ชื่อ โรงเรียนพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัยแมคคอร์มิค (McCormick School of Nursing Midwifery and Public Health) ในประเภทอาชีวศึกษา ได้รับอนุมัติเมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2514 ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 เมื่อโรงเรียนพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัยแมคคอร์มิค รวมกับ วิทยาลัยพระคริสตธรรม ก่อตั้งเป็นวิทยาลัยพายัพ ได้เปลี่ยนสถานะเป็นคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค วิทยาลัยพายัพ ในปี พ.ศ. 2521 จนมาเป็นคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2527 จนถึงปัจจุบัน

โรงเรียนฝึกหัดนางพยาบาลฯ กำเนิดขึ้นในปี พ.ศ. 2466 โดย นายแพทย์ เอ็ดวิน ซี คอร์ท (Dr. Edwin C. Cort) แพทย์คริสเตียนชาวอเมริกันและเป็นผู้อำนวยการคนแรกของโรงพยาบาลแมคคอร์มิค แพทย์ผู้ซึ่งนำการรักษาตามหลักของแพทย์แผนใหม่ที่ทันสมัยมาใช้ในการรักษาผู้ป่วย โดยมีเจตนารมณ์ที่จะสร้างโรงพยาบาลที่ทันสมัยในด้านการบำบัดรักษาโดยเฉพาะด้านการพยาบาลผู้ป่วย ซึ่งท่านเล็งเห็นความจำเป็นที่ผู้ป่วยควรจะได้รับการดูแลโดยตรงจากพยาบาลผู้มีความรู้ความสามารถ เพื่อการบำบัดรักษาผู้ป่วยให้มีคุณภาพและประสิทธิภาพมากกว่าที่จะให้อยู่ในการดูแลจากญาติพี่น้องซึ่งไม่มีความรู้ทางด้านนี้โดยตรง ในการเปิดสอนหลักสูตรการพยาบาลครั้งแรก นายแพทย์ เอ็ดวิน ซี คอร์ท และ มิส แอคเนส บาร์แลนด์ (Miss Agnes Barland) ผู้ซึ่งจบปริญญาโทด้านอักษรศาสตร์และปริญญาตรีทางการพยาบาลจากมหาวิทยาลัย John Hopskin ประเทศสหรัฐอเมริกา และเป็นผู้อำนวยการโรงเรียนฝึกหัดนางพยาบาลฯ คนแรก เป็นผู้กำหนดหลักสูตรขึ้น โดยต้องใช้เวลาเรียนตามหลักสูตร 3 ปี สถานที่เรียนในระยะแรก คือ ห้องอาหารบ้านของนายแพทย์เอ็ดวิน ซี คอร์ท สถานที่ฝึกปฏิบัติระยะแรก คือ โรงพยาบาลอเมริกันเชียงใหม่ (สถานีกาชาดที่ 3 เชียงใหม่ ในปัจจุบัน) หลังจากนั้นจึงได้ย้ายมาฝึกปฏิบัติที่โรงพยาบาลแมคคอร์มิคเมื่อเปิดทำการครั้งแรกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2468 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน นักเรียนพยาบาลรุ่นแรกที่จบหลักสูตรมี 2 คนคือนางสาวบุญปั๋น ปัญจไชยา (นางบุญปั๋น สิงหเนตร) และนางสาวลิเดีย คิวลิปเปอร์ (นางกาบแก้ว สาณะเสน) โดยได้ทำการสอบเทียบความรู้ร่วมกับโรงเรียนการพยาบาลสภากาชาดสยามในขณะนั้น (ปัจจุบัน คือ วิทยาลัยพยาบาลสภากาชาดไทย) เพื่อให้ได้มาตรฐานเท่าเทียมกับพยาบาลที่จบจากของรัฐบาล ได้รับมอบประกาศนียบัตรพยาบาลรุ่นแรก ในวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2469

พัฒนาการการจัดการศึกษา
พ.ศ. 2466 ใช้หลักสูตรการพยาบาล 3 ปี กำหนดขึ้นโดย นายแพทย์เอ็ดวิน ซี. คอร์ท และ มิส แอคเนส บาร์แลนด์
พ.ศ. 2467 ใช้หลักสูตรและข้อสอบร่วมกับโรงเรียนการพยาบาลสภากาชาดสยาม
พ.ศ. 2475-2484 ได้รับอนุญาตให้ใช้หลักสูตรโรงเรียนการพยาบาลสภากาชาดสยาม หลักสูตรการพยาบาล 3 ปี หลังจากนั้นผู้ที่สำเร็จหลักสูตรการพยาบาลจะไปเรียนต่อหลักสูตรการผดุงครรภ์ที่โรงเรียนพยาบาลสภากาชาดสยาม (ปัจจุบันคือวิทยาลัยพยาบาล สภากาชาดไทย) ต่ออีก 6 เดือน
พ.ศ. 2493 เปิดสอนหลักสูตรวิชาการผดุงครรภ์และอนามัย ครั้งแรกใช้เวลาเรียน 6 เดือน และในปี พ.ศ. 2496 ขยายระยะเวลาเรียนหลักสูตรวิชาการผดุงครรภ์และอนามัยเป็น 1 ปีเต็ม รวมเรียนวิชาการพยาบาลด้วยเป็น 4 ปี
พ.ศ. 2501 ปรับปรุงหลักสูตรโดยใช้หลักสูตร 4 ปีเทียบเท่ากับหลักสูตรของโรงเรียนพยาบาลวชิระ เทศบาลนครกรุงเทพ ตามคำแนะนำของกองการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข รับผู้เข้าเรียนที่จบชั้น ม.ศ.3 หรือ ม. 6 เดิม
พ.ศ. 2503 ในส่วนของหลักสูตรการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุขให้เน้นความสำคัญของการสอนภาคปฏิบัติ โดยให้ควบคุมการดูแลการพยาบาลของนักเรียนพยาบาล มีผู้ช่วยหัวหน้าตึกซึ่งจบประกาศนียบัตรพยาบาลเป็นผู้ควบคุมดูแลในการสอน (Clinical Instructor) ซึ่งเรียกว่า ward teaching โดยให้มีการนับชั่วโมง ward teaching ด้วย และได้มีการปรับปรุงหลักสูตรการอนามัยโรงเรียนเพื่อให้นักเรียนพยาบาลได้ฝึกหัดการอนามัยชนบท (Country Clinic)
พ.ศ. 2504 ปรับปรุงหลักสูตรโดยใช้หลักสูตรการศึกษาวิชาการพยาบาลและอนามัย (Diploma in Nursing) และหลักสูตรวิชาการผดุงครรภ์ (Certificate in Midwifery) เทียบเท่ากับหลักสูตรวิชาการพยาบาลและอนามัยของโรงเรียนพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัยศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล รับสมัครผู้เข้าเรียนที่จบชั้น ม.8 ใช้เวลาเรียนตลอดหลักสูตร 3 ปี 6 เดือน โดยได้ปรับหลักสูตรวิชาการผดุงครรภ์จาก 1 ปีมาเป็น 6 เดือน ตามคำแนะนำของกองการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข และได้รับการรับรองหลักสูตรเทียบเท่าหลักสูตรอนุปริญญาพยาบาลจากโรงเรียนพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัย คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล (เดิมคือโรงเรียนแพทย์ผดุงครรภ์และหญิงพยาบาลศิริราช) และปัจจุบันคือ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เมื่อวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2509 ผู้สำเร็จหลักสูตรจะได้รับการรับรองวิทยฐานะเทียบเท่าอนุปริญญาและได้รับอัตราเงินเดือนเท่ากัน
พ.ศ.2517 เปิดสอน 3 หลักสูตรคือ หลักสูตรอนุปริญญาพยาบาลและอนามัย ใช้เวลาเรียน 3 ปี หลักสูตรประกาศนียบัตรผดุงครรภ์ ใช้เวลาเรียน 6 เดือน และหลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (พยาบาล) ใช้เวลาเรียน 4 ปี โดยได้รับอนุมัติจากทบวงมหาวิทยาลัย เปิดสอนในคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค วิทยาลัยพายัพ ซึ่งเปิดสอนปีนี้ แต่ปีแรก ๆ เปิดสอน 2 หลักสูตรแรกเท่านั้น หลักสูตรปริญญาตรี 4 ปี ยังไม่เปิดสอน
พ.ศ. 2523 คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค ได้งดสอนหลักสูตรอนุปริญญาพยาบาลและอนามัย และเปิดสอนหลักสูตรปริญญาตรีวิทยาศาสตรบัณฑิต (การพยาบาลและผดุงครรภ์) ระยะเวลาเรียน 4 ปีและได้รับการรับรองวิทยฐานะจากทบวงมหาวิทยาลัยในปี พ.ศ. 2525 ผู้สำเร็จหลักสูตร จะได้รับการพิจารณาเงินเดือนจาก สำนักงาน ก.พ.เทียบเท่ากับผู้ที่สำเร็จหลักสูตรปริญญาตรีจากสถาบันของรัฐบาลทุกประการ
พ.ศ. 2535 ได้รับการรับรองมาตรฐานการศึกษา สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ หลักสูตรวิทยา-ศาสตรบัณฑิต (การพยาบาลและผดุงครรภ์) จากทบวงมหาวิทยาลัยระยะเวลา 5 ปี (หนังสือที่ ทม 0207/22211 ลงวันที่ 19 สิงหาคม 2535)
พ.ศ.2536 ปรับปรุงหลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (การพยาบาลและผดุงครรภ์) เป็นหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัญฑิต ได้รับการประเมินโดยสภาการพยาบาล เพื่อการรับรองสถาบันการศึกษา ปีการศึกษา 2536-2538 รับรอง 3 ปี หนังสือที่ สภ.พ. 01/01/141 ลงวันที่ 7 มิถุนายน 2537
พ.ศ.2539 ได้รับการประเมินเพื่อการรับรองสถาบันและมาตรฐานของวิชาชีพ โดยสภา การพยาบาล เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2539 ตามหนังสือที่ สภ.พ. 01/01/468 ลงวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2539
พ.ศ. 2541 ปรับปรุงหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ฉบับปี พ.ศ. 2536
พ.ศ. 2542 ได้รับการประเมินโดยสภาการพยาบาล เพื่อการรับรองสถาบันการศึกษาสาขาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ระยะเวลาที่รับรอง 3 ปีการศึกษา (ปีการศึกษา 2542-2544) เมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม 2542 ตามหนังสือที่ สภ.พ.01/05/761 ลงวันที่ 24 มิถุนายน 2542
พ.ศ. 2545 สภาการพยาบาล (Thailand Nursing Council) ได้ให้การรับรองวิทยฐานะ คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค เป็นเวลา 4 ปีการศึกษา ตั้งแต่ปีการศึกษา 2545-2548 (หนังสือที่ สภ.พ.01/05/2712 ลงวันที่ 29 พฤษภาคม 2546)
พ.ศ. 2546 ปรับปรุงหลักสูตร พยาบาลศาสตรบัณฑิต เพื่อนำไปใช้ในปี พ.ศ.2547 ได้รับการรับรองการประเมินคุณภาพการจัดการศึกษา หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต จากสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ตั้งแต่ปีการศึกษา 2546 เป็นต้นไป (หนังสือที่ ศธ. 0505/2381 ลงวันที่ 21 สิงหาคม 2546)
พ.ศ. 2547 สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ได้ให้การรับรองการปรับปรุงหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ในส่วนที่เกี่ยวกับกลุ่มวิชาพื้นฐานวิชาชีพและกลุ่มวิชาชีพ ตั้งแต่ภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2547 เป็นต้นไป (การประชุมครั้งที่ 6/2547 ลงวันที่ 13 พฤษภาคม 2547) หนังสือที่ ศธ 0505/10676 ลงวันที่ 5 สิงหาคม 2547)
พ.ศ. 2547 สภาการพยาบาล ได้พิจารณาและมีมติเห็นชอบหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตของคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ พ.ศ. 2547 (ในการประชุมครั้งที่ 6/25447 ลงวันที่ 14 มิถุนายน 2547) หนังสือที่ สภ.พ. 01/05/2626 ลงวันที่ 16 กรกฎาคม 2547)
พ.ศ. 2549 สภาการพยาบาล ได้พิจารณาและมีมติเห็นชอบหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตของคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ พ.ศ. 2547 (ในการประชุมครั้งที่ 10/2549 ลงวันที่ 15 กันยายน 2547) หนังสือที่ สภ.พ. 01/05/3804 ลงวันที่ 16 กรกฎาคม 2547) และในปีเดียวกันนี้ คณะฯได้รับการรับรองการประเมินคุณภาพการจัดการศึกษา หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต จากสำนักงานคณะกรรมการรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ) โดยมีผลการประเมินอยู่ในระดับดี
พ.ศ. 2553 สภาการพยาบาล ได้พิจารณาและมีมติเห็นชอบหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตของคณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ พ.ศ. 2552 เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2553 และได้รับความเห็นชอบจากสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา เมื่อวันที่ 29 ธันวาคม 2553และได้รับการตรวจเยี่ยมเพื่อรับรองสถาบันการศึกษาการพยาบาลและการผดุงครรภ์จากสภาการพยาบาล เมื่อวันที่ 15-16 กรกฎาคม 2554 โดยได้รับการรับรองสถาบันเป็นเวลา 4 ปีการศึกษา (ปีการศึกษา 2553-2556) ตามหนังสือที่ สภ.พ.01/05/769 ลงวันที่ 15 ตุลาคม 2553
พ.ศ. 2554  คณะพยาบาลศาสตร์ฯ ได้ปรับปรุงหลักสูตรตามมาตรฐานคุณวุฒิอุดมศึกษา และได้รับความเห็นชอบหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตจากสภาการพยาบาล เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2555 และได้รับความเห็นชอบจากสำนักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2555
พ.ศ. 2557 สภาการพยาบาลได้ให้การตรวจเยี่ยมเพื่อรับรองสถาบันการศึกษาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ เมื่อวันที่ 26-27 มกราคม 2557 และให้การรับรองสถาบันเป็นเวลา 3 ปีการศึกษา (ปีการศึกษา 2557-2559) ในการประชุมครั้งที่ 4/2557 วันที่ 28 มีนาคม 2557 (หนังสือที่ สภ.พ. 01/05/531 ลงวันที่ 9 เมษายน 2557)
พ.ศ. 2557  มหาวิทยาลัยพายัพปรับปรุงหมวดวิชาการศึกษาทั่วไป คณะพยาบาลศาสตร์ฯ จึงเสนอขอปรับปรุงรายละเอียดของหลักสูตร (มคอ.2) หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2557 ได้ผ่านการเห็นชอบจาก สภาการพยาบาล เมื่อวันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2558 และได้รับการให้ความเห็นชอบหลักสูตร จากสำนักงานคณะกรรมการการ อุดมศึกษา (สกอ.) เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2558 เปิดสอนภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2557 เป็นต้นมา
พ.ศ. 2560 สภาการพยาบาลได้ให้การตรวจเยี่ยมเพื่อรับรองสถาบันการศึกษาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ เมื่อวันที่ 24 – 25 เมษายน 2560 ผลการพิจารณาให้การรับรองสถาบันการศึกษา คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ ในหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต เป็นเวลา 4 ปีการศึกษา (ปีการศึกษา 2560 – 2563) ตามมติการประชุมคณะกรรมการสภาการพยาบาล ในการประชุมครั้งที่ 5/2560 วันที่ 19 พฤษภาคม 2560 (หนังสือ สภ.พ01/05/618 ลงวันที่ 12 มิถุนายน 2560)
พ.ศ. 2560  มหาวิทยาลัยพายัพปรับปรุงหมวดวิชาการศึกษาทั่วไป คณะพยาบาลศาสตร์ฯ จึงเสนอขอปรับปรุงรายละเอียดของหลักสูตร (มคอ.2) หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2560 ได้ผ่านการเห็นชอบจากสภาการพยาบาล จากการประชุมครั้งที่ 5/2560 เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 และอยู่ระหว่างรอการรับทราบจากสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ตามการเห็นชอบของสภาวิชาชีพ ทั้งนี้ได้รับความเห็นชอบให้เปิดสอนภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2560 เป็นต้นมา
พ.ศ. 2564 สภาการพยาบาลได้ให้การตรวจเยี่ยมเพื่อรับรองสถาบันการศึกษาการพยาบาลและการผดุงครรภ์ เมื่อวันที่ 17 – 18 มีนาคม 2564 ผลการพิจารณาให้การรับรองสถาบันการศึกษา คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค มหาวิทยาลัยพายัพ ในหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต เป็นเวลา 4 ปีการศึกษา (ปีการศึกษา 2564 – 2567) ตามมติการประชุมคณะกรรมการสภาการพยาบาล ในการประชุมครั้งที่ 5/2564 วันที่ 17 พฤษภาคม 2564 (หนังสือ สภ.พ01/05/414  ลงวันที่ 25 พฤษภาคม 2564)
พ.ศ. 2564  คณะพยาบาลศาสตร์แมคคอร์มิค ปรับปรุงหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต (ปรับปรุง พ.ศ. 2565) และได้รับความเห็นชอบหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิตจากสภาการพยาบาล จากการประชุมครั้งที่ 3/2565 เมื่อวันที่ 18 เมษายน 2565 และอยู่ระหว่างรอการรับทราบจากสำนักปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม